Bankenproblematiek

De bancaire problemen voor coffeeshops begonnen in 2020 met een beleidswijziging van de Rabobank, die per 1 januari 2021 een opnamelimiet van €8.000 per maand instelde voor contant geld. Rabobank stelde dat de aanwending van contant geld onvoldoende transparant was en dat betrokkenheid bij contante opnames voor cannabisinkoop het vertrouwen in de bank en de financiële sector zou kunnen schaden.
Deze beleidswijziging veroorzaakte een kettingreactie: andere grote banken voerden vergelijkbare of aangescherpte regels in, waardoor coffeeshops werden bestempeld als hoog-risicoklanten. De structurele beperkingen maakten het vrijwel onmogelijk om bancaire diensten te verkrijgen of behouden. Ondertussen werd het probleem acuut na het faillissement van RCCS Waardetransport, het laatste waardetransportbedrijf dat bereid was om met coffeeshops te werken. Hierdoor ontstond een onhoudbare situatie waarin contant geld niet meer veilig verwerkt of vervoerd kon worden, met risico’s voor de bedrijfsvoering, veiligheid en openbare orde.

Acties:
1. Probleemanalyse en belangenbehartiging:
Uitgebreid onderzoek en inventarisatie van de problemen bij coffeeshops, waaronder:
- De gevolgen van de beleidswijziging van Rabobank en aangescherpte regels bij andere banken.
- De acute impact van het faillissement van RCCS Waardetransport op de veiligheid en bedrijfsvoering.
- Inzichtelijk maken van de spanning tussen het gedoogbeleid en de uitvoering van de Wwft (Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme).

2. Gesprekken met ministeries en toezichthouders:
- Initiëren en bijwonen van overleggen met het ministerie van Financiën en Justitie & Veiligheid (JenV) om het probleem onder de aandacht te brengen.
- Benadrukken van de kwetsbare positie van coffeeshops en de gevolgen voor openbare orde bij een gebrek aan bancaire oplossingen.

3. Dialoog met banken en de NVB:
- Contact zoeken met grote banken zoals Rabobank, ABN AMRO, ING en de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) om de situatie bespreekbaar te maken en naar oplossingen te zoeken.
- Pleiten voor meer proportionele risicobeoordelingen en het zoeken naar maatwerkoplossingen binnen de kaders van wet- en regelgeving. Waarvan de problematiek voor de ondernemers werd gepresenteerd aan de hand van het onderzoek.

4. Politieke mobilisatie:
- Mede verantwoordelijk voor de brief aan minister Kaag (Financiën) op 28 april 2022, waarin werd gepleit voor toegang tot contant geld en bancaire diensten voor coffeeshops.
- Bijdrage aan vragen van Kamerleden Sneller en Van Weyenberg (D66) aan de ministers van Financiën en Volksgezondheid op 22 maart 2022, die specifiek vroegen naar oplossingen voor deze problematiek.

Resultaat:
Door intensieve belangenbehartiging en samenwerking met ministeries en banken is de problematiek stevig op de politieke agenda geplaatst. Minister Kaag erkende in haar reactie dat het categoraal uitsluiten van coffeeshops door banken onwenselijk is en riep banken op tot proportioneel handelen en samenwerking met de sector. De gesprekken hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van oplossingsrichtingen, zoals het streven naar meer maatwerk en transparantie in risicobeoordelingen.